علائم کم آبی بدن در بزرگسالان و کودکان + روش های درمان سریع کم آبی بدن

علائم کم آبی بدن شامل خشکی دهان، بوی بد دهان، خشکی پوست، تپش قلب، تاری دید، سردرد، سرگیجه و … است که در صورت عدم درمان آن می تواند سلامت و عملکرد بدن را تحت تاثیر قرار دهد. از جمله عوارض کم آبی بدن می توان به اختلالات گوارشی، کاهش عملکرد مغز، مشکلات کلیه، تشنج و … اشاره کرد. 

با این تفاسیر حفظ تعادل میزان آب بدن به منظور حفظ سلامت عمومی بدن لازم و ضروری است. بنابراین باید هر شخصی روزانه حداقل 6 الی 8 لیوان آب در روز استفاده کند؛ که این میزان مصرف آب در روزهای گرم سال باید افزایش پیدا کند. در ادامه با سیرا همراه باشید تا بیشتر درباره کم آبی بدن، علائم آن و روش های درمان سریع کم آبی بدن بدانید. 

کم آبی بدن چیست و چه زمانی این اتفاق می افتد؟

کم آبی بدن به انگلیسی (dehydration) به معنای کاهش میزان آب بدن است. کمبود آب بدن در صورتی اتفاق می افتد که میزان حجم مصرفی آب بیشتر از میزان ترشح و انتقال آب در بدن باشد. 

این مشکل می تواند در هر زمانی در صورت عدم مصرف کافی در طول روز (حداقل 6 الی 8 لیوان در روز) اتفاق بیفتد، اما کم آبی بدن بیشتر در روزهای گرم سال، مصرف نوشیدنی های الکل دار و در صورت ابتلا به برخی بیماری ها بیشتر رخ می دهد. 

کم آبی بدن را ممکن است هر فردی در هر سنی تجربه کند، اما در صورت مشاهده علائم کم ابی بدن کودکان و افراد سالمند این موضوع خطرناک است و حتما باید به مصرف کافی روزانه آب کودکان و افراد سالمند توجه ویژه ای شود.

 

علائم کم آبی بدن چیست؟

علائم کم آبی بدن بسیار متنوع هستند که از جمله رایج ترین این علائم عبارتند از خشکی پوست، بوی بد دهان، خشکی دهان، سردرد، کاهش میزان تعریق، سوزش چشم، کاهش فشار خون، کاهش میزان دفعات دفع ادرار، ضعف بدنی، یبوست، گرفتگی عضلات و … .

خشکی پوست

میزان مصرف روزانه آب تاثیر مستقیمی بر سلامت پوست شما دارد؛ به طوری که یکی از نشانه های کم آبی بدن خشکی پوست می باشد. البته ناگفته نماند که در برخی مواقع ژنتیک و آب و هوای محل زندگی نیز بر خشکی پوست تاثیرگذار هستند. 

برای تست کم آبی پوست بدن خود می توانید پوست پشت دست خود را نیشگون بگیرید و چند ثانیه تامل کنید و سپس پوست خود را رها کنید. در صورتی که پوستتان به سرعت به حالت اولیه خود بازگشت بدین معنی است که پوست شما مشکلی ندارد. اما اگر زمان بیشتری صرف صاف شدن پوستتان شدن به احتمال زیاد شما مشکل کم آبی بدن دارید. 

سوزش چشم

به جرات می توان گفت که تقریبا کم آبی، بر روی همه اعضای بدن تاثیر می گذارد، به طوری که کم آبی حتی می تواند یکی از دلایل سوزش چشم ها باشد. بنابراین اگر این حالت را تجربه کردید حتما مصرف روزانه آب خود را افزایش دهید، به احتمال زیاد در این صورت مشکل سوزش چشم شما برطرف می شود. 

بوی بد دهان

بوی بد دهان علاوه بر اینکه می تواند یکی از علائم خرابی دندان ها یا بیماری های مربوط به دهان و دندان باشد، در برخی مواقع این مشکل می تواند نشانه کم آبی بدن نیز باشد. 

خشکی دهان

یکی دیگر از علائم کم آبی بدن، خشکی دهان است. زمانی که دهان توانایی بزاق کافی را نداشته باشد، بدن به سرعت دچار خشکی می شود. در صورتی که برای مدت زمان طولانی مشکل خشکی دهان را دارید، به احتمال زیاد آب بدن شما کم شده است و با نوشیدن 6 الی 8 لیوان در روز خشکی دهان شما رفع خواهد شد. 

سردردهای موقتی

در صورتی که دائما سردردهای موقت را تجربه می کنید، توصیه ما به شما این است که مصرف روزانه آب خود را افزایش دهید. معمولا این گونه سردردها به خصوص در فصول گرم سال می تواند به دلیل کم آبی بدن باشد. بنابراین نوشیدن روزانه حداقل 8 لیوان آب در روزهای گرم سال را فراموش نکنید.

کاهش تعریق

کاهش تعریق بدن می تواند یکی از علائم کم آبی شدید بدن باشد و یک زنگ هشدار می باشد. بدن می تواند از طریق تعریق کردن دمای خود را تنظیم کند و در صورت کاهش میزان آن باید حتما به دنبال دلیل آن و درمانش باشید. 

ضعف

در صورت مصرف کم آب در طول روز، خون به خوبی در تمام طول بدن جریان پیدا نمی کند و این موضوع باعث ضعف شدید و خستگی فرد می شود، به طوری که حتی انرژی کافی برای انجام کارهای ساده روزمره را هم نخواهید داشت. 

کاهش فشار خون

از آنجا که بیشترین حجم مایع خون بدن از آب تشکیل شده است، در صورت کم آبی بدن، فشار خون شما پایین می آید. از جمله علائم کاهش فشار خون می توان به منگی و سرگیجه اشاره کرد. 

یبوست

یکی از وظایف آب در بدن، افزایش انعطاف و نرمی روده ها می باشد. در صورتی که آب کافی به روده ها نرسد، روده ها سخت و سفت می شوند که همین موضوع منجر به دفع سخت مدفوع و یبوست می شود.

با این تفاسیر یکی دیگر از علائم کم آبی بدن یبوست می باشد که در صورت مصرف روزانه حداقل 6 الی 8 لیوان از این نوع مشکلات گوارشی جلوگیری می شود. 

کاهش تعداد دفعات ادرار

مسلما هر چه مایعات بیشتری مصرف کنید، میزان دفع ادرار شما نیز بیشتر خواهد بود و در صورتی که این موضوع بالعکس باشد دچار کاهش تعداد دفعات ادرار خواهید شد که در صورت عدم درمان کم آبی بدن ممکن است به کلیه های شما آسیب جدی وارد شود. 

گرفتگی عضلات

یکی دیگر از نشانه های کم آبی بدن، گرفتگی عضلات دست و پا است. اصولا کم آبی بدن می تواند عملکرد عضلات و ماهیچه ها را با اختلال مواجه کند که در صورت مصرف مناسب آب این مشکل حل خواهد شد. 

چه افرادی بیشتر در معرض خطر کم آبی بدن قرار دارند؟

• کودکان و نوزادان؛
• افراد مسن و سالمند؛
• افرادی که مدت طولانی به بیماری هایی مثل دیابت دچار بوده اند؛
• ورزشکاران؛
• افرادی که اعتیاد به مصرف الکل داشته اند؛

خطرات کم آبی بدن چیست؟

پس از اینکه با علائم کم آبی بدن آشنا شدید، بهتر است با خطرات جدی ناشی از کم آبی بدن نیز آشنا شوید. در صورت مشاهده نشانه کم آبی بدن اگر میزان مصرف آب روزانه خود را افزایش ندهید ممکن است با عوارض خطرناکی روبرو شوید که عبارتند از:

• مشکلات ادراری و کلیه ها: در صورتی که بدن در طولانی مدت دچار کم آبی باشد، احتمال بروز بیماری های کلیوی بسیار زیاد است. از جمله مشکلات کلیوی ناشی از کم آبی بدن می توان به سنگ کلیه، عفونت های مجاری ادراری و در موارد بسیار شدید نارسایی کلیه اشاره کرد. 
• تشنج: یکی از خطرات کم آبی بدن در طولانی مدت می تواند تشنج باشد.
• شوک حجم خون کم (هیپوولمیک): به دلیل اینکه بیشتر حجم خون از آب تشکیل شده است، در صورت عدم مصرف آب کافی حجم خون در بدن کم می شود. کمبود حجم خون در بدن باعث شوک هیپوولمیک و افت فشار خون می شود و در صورت عدم درمان کم آبی بدن، این شوک می تواند باعث نارسایی عضو شود.
• مشکلات گوارشی: کمبود آب در بدن می تواند منجر به بروز مشکلات گوارشی مثل یبوست، سختی دفع مدفوع و مشکلات هضمی شود.  
• مشکلات روحی روانی: کم آبی بدن علاوه بر اختلالات جسمی می تواند مشکلات روحی و روانی مانند افزایش خستگی، استرس، کاهش تمرکز و تنش عصبی را نیز به دنبال داشته باشد. 
• ایجاد اختلال در سوخت و ساز بدن: کمبود آب در بدن می تواند منجر به ایجاد اختلال در نحوه سوخت و ساز بدن (متابولیسم بدن) شود که این اختلالات می توانند باعث کاهش تمرکز، افت انرژی، اختلالات هورمونی و تغییر در دمای بدن شود.

درمان کم آبی بدن در خانه

یکی از دلایلی که بسیاری از افراد دچار کمبود آب بدن می شوند این است که تنها در هنگام احساس تشنگی آب می نوشند. در حالی که بسیاری از افراد به ویژه افراد سالمند کمتر احساس تشنگی می کنند اما بدنشان آب کافی ندارد. به همین دلیل در هنگام بیماری یا ورزش کردن باید آب زیادی مصرف کنید تا دچار کم آبی بدن نشوید. برای درمان خانگی کم آبی بدن می توانید راهکارهای زیر را امتحان کنید:

• افزایش مصرف آب: سعی کنید روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید.
• مصرف سایر مایعات سالم را فراموش نکنید: در کنار نوشیدن آب بهتر است مصرف نوشیدنی های سالم دیگر مانند آبمیوه های طبیعی، برخی از دمنوش ها و … را هم در برنامه روزانه خود قرار دهید.
• مصرف مواد غذایی آبدار: در صورتی که رژیم غذایی روزانه شما حاوی مواد غذایی آبدار مثل میوه ها، سبزیجات و سوپ ها باشد، به مرور کم آبی بدن شما رفع خواهد شد.
• ممنوعیت مصرف نوشیدنی های الکل دار و کافئین دار: نوشیدنی های الکل دار و کافئین دار می توانند باعث افزایش ادرار و در نهایت کم آبی بدن شوند. برای برطرف کردن کم آبی بدن بهتر است مصرف این گونه نوشیدنی ها را به حداقل ممکن برسانید.
• افزایش میزان مصرف آب در شرایط خاص: در شرایط خاص مانند آب و هوای گرم و خشک، ورزش کردن و برخی بیماری ها نیاز بدن به آب بیشتر است و باید میزان مصرف آب خود را افزایش دهید. 

درمان کم آبی بدن با رژیم غذایی 

برای پیشگیری و همچنین درمان کم آبی بدن، بهترین راهکار افزایش میزان مصرف آب در کنار داشتن یک رژیم غذایی مناسب است. در ادامه چند مورد از روش های درمان سریع کم آبی بدن با رژیم غذایی را آورده ایم:

• ترکیب آب هندوانه و لیموترش؛
• نوشیدن شیر؛
• نوشیدن چای سبز؛
• مصرف خیار، کرفس و کاهو؛

سوالات متداول