آیا رژیم کتوژنیک در شیردهی مجاز است؟

آیا رژیم کتوژنیک در شیردهی مجاز است؟ آیا رژیم کتوژنیک در دوران شیردهی آسیبی به بدن مادر و نوزاد نمی زند؟ این دو سوال از جمله سوالات پرتکرار مادران شیردهی است که قصد لاغری و کاهش وزن در این دوران دارند. 

بدون شک یکی از موارد بسیار مهمی که مادران در دوران شیردهی باید به آن توجه داشته باشند این است که، مواد مغذی مورد نیاز کودک خود را تامین کنند. 

همان طور که می دانید نوزادان تا 6 ماهگی تمام انرژی، مواد مغذی و مایعاتی که برای رشد و تکامل نیاز دارند را از شیر مادر تامین می کنند. همچنین شیردهی بدن کودک را در برابر عفونت ها و بیماری ها ایمن می کند و مزایای طولانی مدتی هم برای کودک و هم برای مادر به دنبال دارد. به همین دلیل است که توصیه می شود رژیم شیردهی باید یک رژیم غذایی متعادل و سالم باشد. در این مطلب قصد داریم درباره یکی از رژیم های مشهور دنیا یعنی رژیم کتوژنیک و شیردهی صحبت کنیم؛ با ما همراه باشید. 

رژیم کتوژنیک در دوران شیردهی

همان طور که گفتیم رژیم شیردهی باید یک رژیم متعادل و مناسب باشد؛ تا تمامی نیازهای بدن مادر و کودک را تامین کند.

تغییرات وزن پس از زایمان یک امر طبیعی است و کاهش وزن سریع در دوران شیردهی به هیچ عنوان توصیه نمی شود؛ بنابراین اگر وسوسه شده اید که رژیم هایی مثل رژیم کتو را در شیردهی امتحان کنید؛ باید به شما بگوییم که احتمال بروز عوارض رژیم کتوژنیک در شیردهی وجود دارد و قبل از شروع این رژیم باید از آنها کاملا آگاه باشید. 

رژیم کتوژنیک یکی از رژیم های کاهش وزن معروف است که بسیاری از افراد برای کاهش وزن و کنترل قند خون از این رژیم پیروی می کنند. در واقع رژیم کتو، یک رژیم کم کربوهیدرات و پرچرب است که بدن در طول این رژیم به جای سوزاندن کربوهیدرات ها به سمت چربی سوزی می رود که به این حالت کتوز گفته می شود. 

در برنامه غذایی کتوژنیک مصرف غذاهایی مثل تخم مرغ، گوشت، کره، پنیر و ماهی پرچرب توصیه می شود و از طرفی در این رژیم مصرف نوشیدنی های الکل دار، غذاهای شیرین، میوه ها، غلات و نشاسته، چربی های ناسالم و روغن های گیاهی بسیار محدود است. 

به دلیل اینکه اکثر غذاهای کتو، جزء غذاهای سیر کننده هستند؛ ممکن است غذای کافی برای دریافت کالری مجاز نخورید که این موضوع می تواند باعث کاهش میزان شیر شما شود. همچنین در رژیم کتو نوشیدن منظم آب به شدت توصیه می شود و در صورت عدم مصرف آب کافی در طول رژیم کتوژنیک و شیردهی ممکن است بدن شما قادر به تولید شیر کافی نباشد. 

شایان ذکر است که کاهش کالری دریافتی برای کاهش وزن می تواند باعث کاهش شیر مادر شود و اکثر متخصصان تغذیه پیروی از رژیم کتوژنیک در شیردهی را توصیه نمی کنند. 

نکات مهم رژیم کتوژنیک در شیردهی

با این تفاسیر اگر همچنان قصد گرفتن رژیم کتو در شیردهی را دارید بهتر است نکات زیر را درنظر داشته باشید. تحقیقات کامل و زیادی در زمینه پیروی یا عدم پیروی از رژیم لاغری کتوژنیک در دوران شیردهی انجام نشده است. بنابراین ما با تکیه بر مطالعات موردی که در مجلات پزشکی منتشر شده است و تجربیات افرادی که این رژیم را در دوران شیردهی امتحان کرده اند؛ این موارد را بازگو کردیم:

• برخی از افرادی که تجربه پیروی از رژیم کتوژنیک در شیردهی داشته اند، می گویند که در صورت بالا نگه داشتن کالری دریافتی و مصرف آب کافی افراد می توانند در رژیم کتوژنیک باشند. اما برخی دیگر می گویند در دوران شیردهی برای تولید شیر بیشتر مجبور به مصرف کربوهیدرات بیشتری هستند و رژیم کتوژنیک در بارداری باعث کاهش شیر آنها شده است.
• نکته بسیار مهمی که مادران باید در دوران شیردهی به آن توجه داشته باشند این است که بدن در این دوران به مقدار مشخصی کالری و مایعات برای تامین شیر کافی نیاز دارد؛ بنابراین هیچ کدام از رژیم های لاغری محدودکننده در این دوران توصیه نمی شود. 
• چندین گزارش هم از مادرانی داشته ایم که با پیروی از رژیم کتو در شیردهی دچار کتواسیدوز شده اند که در این وضعیت سطح بالای کتون و تغییرات در گازهای خون باعث اسیدی شدن بیش از حد خون می شود. این وضعیت یک وضعیت جدی و خطرناک است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. علائم کتواسیدوز می تواند تنگی نفس، حالت تهوع، استفراغ، درد قفسه سینه، کم اشتهایی و درد شکم باشد. 

فواید رژیم کتوژنیک در شیردهی

به دلیل اینکه تحقیقات علمی اندکی در رابطه با رژیم کتوژنیک در شیردهی انجام شده است بنابراین درباره مزایای آن نیز اطلاعاتی چندانی موجود نیست. اما به طور کلی رژیم کتو در شیردهی می تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:

• لاغری؛
• درمان جوش و آکنه؛
• کاهش ریسک ابتلا به برخی سرطان ها؛
• بهبود سلامت قلب و عروق؛
• بهبود عملکرد مغز؛
• کاهش تشنج؛
• بهبود علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک؛

با اینکه مزایای رژیم کتو در شیردهی چشمگیر است، اما اولویت هر مادری در دوران شیردهی باید حفظ سلامت خود و نوزاد برای تولید شیر کافی و سالم باشد. بنابراین قبل از پیروی از هر نوع رژیمی در این دوران با پزشک خود مشورت کنید. 

عوارض رژیم کتوژنیک در شیردهی

انواع رژیم های کربوهیدرات مانند رژیم کتوژنیک در شیردهی باعث ترشح کتون هایی می شود که می تواند خطراتی برای نوزاد به همراه داشته باشد. در واقع کتون ها نوعی ماده شیمیایی هستند که در صورت عدم وجود انسولین کافی در جریان خون ساخته می شوند. در صورتی که این ماده شیمیایی به سرعت در جریان خون تجمع پیدا کند باعث بروز بیماری های جدی و حتی کما خواهد شد. 

از جمله عوارض رژیم کتوژنیک در شیردهی می توان به آنفولانزای کتو اشاره کرد که علائمی مثل خستگی، بوی بد دهان، از دست دادن عضلات، مشکلات گوارشی و ادرار بدبو را به همراه دارد. 

به گفته متخصصین تغذیه رژیم های کم کربوهیدرات مانند رژیم کتو و رژیم جنرال موتورز در شیردهی، برای مادران مضر و خطرناک است و می تواند عوارض تهدیدکننده ای مثل کما و یا حتی مرگ را به همراه داشته باشد.