رژیم لاغری تک خوری چیست؟ آیا لاغری با این رژیم خطرناک نیست؟
رژیم لاغری تک خوری یا رژیم مونو، یکی از رژیم های غذایی محبوب است که با محدود کردن میزان کالری مصرفی در یک بازه زمانی مشخص به مرور باعث کاهش وزن می شود.
این رژیم غذایی برای اولین بار در سال 2006 توسط یک شعبده باز آمریکایی ابداع شد. او در کتاب خود مدعی شده است که به کمک این رژیم غذایی در دو هفته کاهش وزن داشته است. این شعبده باز آمریکایی، به مدت دو هفته رژیم غذایی عادی خود را رها کرد و فقط سیب زمینی خورد! بعد از گذشت دو هفته، به آرامی شروع به مصرف میوه ها، سبزیجات و برخی غلات کرد.
رژیم غذایی این شعبده باز خیلی زود در رسانه های مختلف محبوب شد. در واقع لاغری با رژیم تک خوری به این صورت حاصل می شود که فرد تا مدتی صرفا به مصرف یک ماده غذایی خاص بسنده می کند، اما آیا این رژیم غذایی برای کاهش وزن ضرری ندارد؟
در ادامه این نوشتار با اپلیکیشن لاغری سیرا همراه باشید تا به بررسی اینکه دقیقا رژیم لاغری تک خوری چگونه عمل می کند؟ و اینکه آیا لاغری با رژیم تک خوری خطرناک نیست؟ بپردازیم.
رژیم لاغری تک خوری چیست؟
رژیم لاغری تک خوری یا رژیم مونو نوعی رژیم برای کاهش وزن است که در آن فرد به مدت چند روز یا چند هفته، صرفا یک نوع ماده غذایی مصرف می کند.
رژیم مونو در چندین سال گذشته محبوبیت بسیاری پیدا کرده است. زیرا یک رژیم آسان است و از قاعده و دستورالعمل خاصی پیروی نمی کند. تنها کاری که فرد انجام می دهد این است که به صورت روزانه تنها یک نوع ماده غذایی مورد علاقه خود را مصرف می کند و این کار را تکرار می کند.
افرادی که از این رژیم پیروی می کنند، معمولا کالری مصرفی روزانه خود را محدود می کنند و تنها یک وعده غذا در روز مصرف می کنند.
بسیاری از متخصصان تغذیه مخالف این نوع رژیم غذایی هستند و معتقد هستند که تک خوری آسیب زیادی به بدن وارد می کند. این رژیم غذایی باعث احساس گرسنگی مداوم در شما می شود که نتیجه آن بروز مشکلاتی مثل ضعف، کاهش قند خون، بی حالی و … است.
پزشکان به هیچ عنوان روش های لاغری سریع و کاهش وزن با کاهش کالری مصرفی شدید را قبول ندارند. یک فرد بزرگسال به صورت روزانه نیاز به 2000 تا 2400 کالری دارد. این فرد می تواند برای کاهش وزن میزان کالری مصرفی خود را به 1500 تا 1700 کالری برساند و در مواقع استثناء حداقل کالری مصرفی فرد با 1000 کالری باشد و در صورت کمتر شدن از این حد فشار زیادی به بدن وارد می شود و سلامتی فرد به خطر می افتد.
نحوه اجرای رژیم تک خوری
رژیم های تک خوری لاغری متنوع هستند و هر کدام به شکل متفاوتی انجام می شوند. به طور کلی این رژیم غذایی از قانون یا دستورالعمل خاصی تبعیت نمی کند. همین موضوع منجر می شود که هر فردی طبق قوانین دلخواه خود عمل کند و آسیب زیادی به بدن خود وارد کند.
متخصصان تغذیه و مربیان ورزشی مصرف یک نوع ماده غذایی برای چند روز یا چند هفته و همچنین کاهش کالری مصرفی بیش از حد را منطقی نمی دانند. برای مثال بسیاری از افراد برای کاهش کالری مصرفی تنها یک وعده غذایی در روز میل می کنند یا برخی دیگر دو وعده غذایی تکراری مصرفی می کنند. کاهش کالری مصرفی در نهایت باعث چربی سوزی و لاغری می شود. اما این نوع کاهش وزن ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و کاهش قند خون را افزایش می دهد.
آیا لاغری با رژیم تک خوری اصولی است؟
رژیم لاغری اصولی رژیمی است که در برنامه غذایی خود سه وعده غذایی اصلی و سه میان وعده داشت باشد و 5 گروه مواد غذایی در این رژیم جای داشته باشد. هر نوع رژیم غذایی برای کاهش وزن که برخلاف این روند باشد یک رژیم لاغری غیراصولی است و نباید از آن پیروی کرد حتی به قیمت کاهش وزن سریع و زیاد!
لاغری با رژیم تک خوری هم کاملا غیر اصولی است. زیرا تنها فرد یک گروه از 5 گروه مواد غذایی را در طی چند روز یا حتی چند هفته مصرف می کند. این رژیم یک رژیم کاملا محدود کننده است و فرد کالری بسیار کمی را مصرف می کند.
رژیم لاغری تک خوری برای افرادی که به دنبال کاهش وزن سریع هستند مناسب است، اما باید به این مسئله توجه داشته باشید که کاهش وزن سریع در این رژیم تنها به دلیل کاهش آب بدن است و تاثیری بر چربی های بدن ندارد. به همین دلیل بعد از اتمام دوره رژیم تک غذایی، بازگشت وزن خواهید داشت.
در واقع رژیم غذایی استاندارد باید شامل مواد مغذی مختلف باشد مانند میوه ها، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل، حبوبات، محصولات لبنی بدون چربی، پروتئین های بدون چربی و … باشد. واضح است که انواع رژیم لاغری تک خوری فاصله زیادی با این استانداردها دارند، به خصوص وقتی که غذای انتخابی شما غذاهای چرب، کربوهیدرات های تصفیه شده یا قندها باشد.
از طرفی به هیچ عنوان امکان دریافت تعداد مناسب کالری از یک نوع غذا میسر نیست و این رژیم این دستورالعمل مهم درباره رژیم لاغری سالم را هم رعایت نمی کند.
غذا های مجاز و غیر مجاز در رژیم تک غذایی
به دلیل انیکه در رژیم تک غذایی تنها یک نوع ماده غذایی مصرف می شود، به هیچ عنوان تنوع غذایی وجود ندارد. متخصصان تغذیه به هیچ عنوان پیروی از این نوع رژیم را توصیه نمی کنند اما در صورتی که اصرار بر انجام این رژیم دارید، بهتر است ادامه این نوشتار را که غذاهای مجاز و غیر مجاز در رژیم مونو را آورده ایم را مطالعه کنید.
مواد غذایی مجاز در رژیم تک خوری
- سبزیجاتی مثل گل کلم، کلم بروکلی و فلفل دلمه ای؛
- میوه هایی مثل مرکبات، انواع توت ها و موز؛
- غلات و سبزیجات حاوی نشاسته مثل کدو حلوایی، سیب زمینی شیرین، کینوا و جو دوسر؛
- چربی های سالم مثل روغن زیتون، نارگیل و آووکادو؛
- حبوبات مثل عدس، لوبیا و نخود؛
- آجیل و دانه ها مثل بادام، بادام هندی و تخمه کدو تنبل؛
- منابع پروتئینی مثل تخم مرغ، مرغ، ماهی و توفو؛
- لبنیات و محصولات جایگزین گیاهی مثل ماست، شیر بادام هندی و شیر نارگیل؛
مواد غذایی غیر مجاز در رژیم تک خوری
- نان سفید؛
- فست فود؛
- انواع شیرینی؛
- چیپس؛
- جوش شیرین؛
- غلات قندی؛
مزایای رژیم لاغری تک خوری چیست؟
طرفداران این رژیم معتقد هستند که رژیم تک خوری مزایای بسیار زیاد دارد. برای مثال این رژیم باعث کاهش قند خون و کلسترول بدن خون می شود. همچنین طبق برخی مطالعات رژیم مونو بر سلامت سیستمی عصبی تاثیر می گذارد و از تخریب عصبی می کاهد. در ادامه سایر مزایای رژیم تک خوری را آورده ایم:
یک رژیم آسان است
یکی از مزایای اصلی رژیم تک خوری، ساده بودن آن است. برخی از رژیم های لاغری پیچیده و گیج کننده هستند، برای مثال در رژیم کالری شماری نیاز به خرید مواد غذایی فراوان و خاص است. اما در رژیم مونو تنها یک ماده غذایی مصرف می کنید و در این صورت تهیه و پختن آن نیز کار بسیار راحتی برایتان خواهد بود.
کاهش وزن
یکی از مزایای رژیم تک غذایی، کاهش وزن است. این رژیم برای افراد که چاقی شدیدی دارند می تواند مناسب باشد. طبیعی است که با مصرف یک وعده غذایی در روز، میزان کالری دریافتی شما تا حد زیادی کاهش پیدا می کند. در نتیجه به مرور زمان شاهد کاهش وزن خواهید بود.
البته رژیم مونو باعث کم آبی سریع بدن می شود و در واقع دلیل اصلی کاهش وزن هم همین موضوع است. از طرفی احتمال بازگشت وزن پس از اتمام دوره رژیم بسیار زیاد است. بنابراین بهتر است از رژیم های لاغری اصولی مثل رژیم لاغری سیرا که تحت نظر مشاور تغذیه ارائه می شود استفاده کنید تا به کاهش وزن دائمی و سالم دست پیدا کنید.
حتما بخوانید: علائم کم آبی بدن چیست؟
معایب و عوارض رژیم لاغری تک خوری چیست؟
رژیم غذایی تک خوری جزء رژیم های غیر اصولی است که از جمله معایب آن عبارتند از:
کمبود مواد مغذی
یکی از معایب اصلی رژیم مونو، محدود کردن مواد غذایی است. در این رژیم میزان مصرف مواد غذایی به شکل خطرناکی محدود می شود. در این رژیم تنها فرد اجازه مصرف یک نوع ماده غذایی را دارد که نتیجه آن کمبود مواد مغذی بدن خواهد بود. البته در صورت صلاحدید متخصص تغذیه می توانید سایر مواد غذایی مثل میوه ها، سبزیجات و حبوبات را به مقدار بسیار کم مصرف کنید.
برای اینکه بدن ما عملکرد مطلوب داشته باشد به تمامی گروه های مواد غذایی نیاز دارد و محدود کردن مصرف مواد غذایی، سلامتی فرد را به خطر می اندازد. طبق تحقیقاتی که انجام شده است در صورت پیروی مداوم از رژیم تک غذایی علائمی مثل خستگی، سوء تغذیه، اختلالات گوارشی، ضعف سیستم ایمنی، کاهش متابولیسم بدن و کاهش حجم عضلات را تجربه خواهید کرد.
برای مثال اگر از رژیم لاغری تک خوری میوه استفاده کنید و تنها برای چند روز یا چند هفته از موز استفاده کنید، بدن شما پروتئین، آهن، چربی های سالم، کلسیم و ویتامین های A و B12 جذب نخواهد کرد.
به خطر افتادن سلامتی بدن
محدودیت های شدید رژیم تک خوری باعث به خطر افتادن سلامتی بدن می شود. از جمله عوارض رژیم لاغری تک خوری می توان به قاعدگی نامنظم، سنگ کیسه صفرا، یبوست، خستگی، کم آبی بدن، تحلیل عضلات، کاهش سوخت و ساز بدن، عدم تعادل الکترولیت ها و سوء تغذیه اشاره کرد.
بیشتر بخوانید: روش های افزایش سوخت و ساز بدن
عدم مدیریت مواد غذایی
رژیم لاغری تک خوری به مرور زمان به یک عادت غذایی ناسالم و غیر اصولی تبدیل می شود. یعنی فرد عادت می کند برای کاهش وزن، تنها یک نوع ماده غذایی مصرف کند.
در یک رژیم لاغری سالم باید از انواع پروتئین، چربی، کربوهیدرات، فیبر و ویتامین ها مصرف کنید. اما در رژیم تک خوری شما تنها اجازه یکی از این گروه های مواد غذایی را دارید.
همچنین برای لاغری در کنار رژیم غذایی باید ورزش هم بکنید و خواب کافی داشته باشد. اما در رژیم مونو به دلیل ضعف و خستگی امکان انجام تمرینات ورزشی برای لاغری وجود ندارد.
اختلالات خوردن
رژیم تک خوری یک رژیم بسیار محدود کننده است که منجر به احساس گرسنگی مداوم می شود. این محدودیت غذایی نهایت باعث پرخوری، پایین آمدن کیفیت زندگی، اندیشیدن مداوم به غذا و عادات غذایی ناسالم می شود.
بیشتر بخوانید: رژیم لاغری بدون گرسنگی
انواع رژیم لاغری تک خوری
رژیم های تک خوری لاغری بسیار متنوع هستند که در ادامه برخی از رایج ترین انواع رژیم لاغری تک خوری را معرفی کرده ایم:
رژیم تخم مرغ
رژیم تخم مرغ یکی از انواع رژیم تک خوری است. چندین روش برای این رژیم لاغری وجود دارد. برخی از افراد صرفا دو وعده غذایی حاوی تخم مرغ دارند، اما برخی دیگر در کنار تخم مرغ به مقدار کم از سبزیجات و پروتئین های بدون چربی هم مصرف می کنند.
با اینکه تخم مرغ یک منبع کامل از پروتئین، چربی و ویتامین است اما به تنهایی نمی تواند نیازهای بدن را برطرف کند و یک رژیم سالم نمی باشد.
رژیم قارچ
رژیم قارچ هم نوعی رژیم لاغری تک غذایی است. در این رژیم نیز شما تنها اجازه مصرف غذاهای حاوی قارچ را دارید. در رژیم قارچ می توانید از هر نوع غذایی که با قارچ طبخ می شود استفاده کنید اما بهتر است از غذاهای رژیمی با قارچ استفاده کنید.
رژیم لاغری تک خوری میوه
رژیم لاغری تک خوری میوه یکی از رژیم های پرطرفدار مونو است. در این رژیم تنها اجازه مصرف یک میوه خاص مثل موز، سیب و … را دارید.
کلام آخر
رژیم لاغری تک خوری نوعی رژیم غذایی مد روز است که می تواند باعث کاهش وزن شود. اما هیچ گونه مدرک علمی مبنی بر سالم بود این رژیم وجود ندارد.
رژیم غذایی مونو با اتکا بر مصرف یک نوع ماده غذایی به مدت چند روز یا حتی چند هفته باعث کمبود مواد مغذی، کمبود کالری دریافتی، تحلیل عضلات و به طور کلی به خطر افتادن سلامت بدن می شود.
بهترین روش لاغری، پیروی از یک رژیم غذایی سالم است که متناسب با قد، وزن، جنسیت و سبک زندگی شما ارائه شده است می باشد. همچنین در کنار این رژیم باید به ورزش و تحرک، خواب و استرس خود نیز توجه داشته باشید.