قند خون نرمال در سنین مختلف چقدر باید باشد؟

یکی از المان های بسیار مهم برای سلامتی بدن در سنین مختلف، قند خون نرمال است که تحت تأثیر شرایط مختلف مانند افزایش سن، بیماری ها، ناشتایی و غیر ناشتایی تغییر پیدا می کند.

در صورتی که سعی کنید محدوده قند خون خود را در سطح طبیعی خود نگه دارید از بسیاری از بیماری ها اعم از دیابت در امان خواهید ماند. برای این منظور نیاز است که از سطح قند خون نرمال در سنین مختلف و شرایط مختلف آشنا شوید در هنگام بررسی خانگی قند خون، اگر متوجه تغییرات آن شدید در سریع ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.

در این مقاله از سیرا قصد داریم به بررسی سطح قند خون نرمال در سنین مختلف و شرایط مختلف بپردازیم؛ با ما همراه باشید.

اهمیت قند خون طبیعی چیست؟

گلوکز یا قند خون از تجزیه کربوهیدرات های مصرفی به دست می آید و اصلی ترین منبع برای تأمین انرژی بدن است. در صورتی که محدوده قند خون طبیعی و نرمال نباشد، سلول ها و سایر بافت های بدن توانایی انجام وظایف خود را نخواهند داشت.

در مواقعی که غذا می خوریم، سطح قند خون افزایش پیدا می کند، در این هنگام لوزالمعده با ترشح هورمون انسولین، قند خون را به محدوده طبیعی خود می رساند.

اگر بدن توانایی تولید انسولین در مواقع لازم را نداشته باشد (دیابت نوع 1) یا پس از ترشح انسولین امکان استفاده درست از آن را نداشته باشد (دیابت نوع 2)، گفته می شود که قند خون فرد از محدوده طبیعی خارج شده است و با گذشت زمان در صورت عدم درمان احتمال بروز عوارض و مشکلاتی مانند آسیب به عروق خونی و اعصاب افزایش پیدا می کند.

قند خون نرمال چند است؟

محدوده قند خون در ساعات مختلف و حالات مختلف (ناشتایی و غیر ناشتایی) با یکدیگر فرق دارد. اصولاً پایه قند خون در بدن که سطح گلوکز خون را نشان می دهد، پس از 12 ساعت ناشتایی به شرح ذیل است:

• قند خون نرمال در افراد سالم کمتر از ۱۴۰ میلی گرم بر دسی لیتر؛
• قند خون طبیعی در بیماران دیابتی کمتر از ۱۸۰ میلی گرم بر دسی لیتر؛
• قند خون نرمال ناشتا در افراد سالم بین 70 تا 100 میلی گرم بر دسی لیتر؛
• قند خون طبیعی ناشتا در بیماران دیابتی بین ۸۰ تا ۱۳۰ میلی گرم بر دسی لیتر؛

آیا تغییر سطح قند خون طبیعی خطرناک است؟

در صورت تجاوز سطح قند خون از محدوده نرمال می تواند برای سلامت فرد خطرآفرین باشد. برای مثال قند خون کمتر از 70 میلی گرم بر دسی لیتر به معنی افت قند خون است و در صورتی که این عدد به کمتر از 54 برسد؛ یعنی فرد دچار هیپوگلیسمی (افت بسیار شدید قند خون) شده است.

همچنین در صورتی که محدوده قند خون بیشتر از 240 میلی گرم بر دسی لیتر شود بسیار خطرناک است و نتیجه آن کتواسیدوز دیابتی یا کمای دیابتی است.

جدول قند خون نرمال در سنین مختلف و شرایط مختلف

امکان افزایش سطح قند خون یا افت قند خون در هر سن و سالی وجود دارد. در صورت آگاهی از سطح قند خون نرمال در سنین مختلف شما می توانید پس از بررسی قند خون در خانه در صورت مشاهده تغییرات اساسی سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای این منظور ما در ادامه جدول قند خون نرمال در سنین مختلف را آورده ایم:

جدول قند خون بزرگسالان

سن	قند خون نرمال ناشتا (میلی‌گرم در دسی ‌لیتر)	قند خون طبیعی بعد از غذا (میلی‌گرم در دسی‌ لیتر)
۳۰ سالگی	۷۰ تا ۱۳۰	کمتر از ۱۸۰
۴۰ سالگی	۶۸ تا ۱۰۸	کمتر از ۱۴۰
۵۰ سالگی	۷۰ تا ۱۰۰	کمتر از ۱۴۰
۶۰ سالگی	۱۲۰ تا ۱۶۰	کمتر از ۱۴۰

جدول قند خون در کودکان

محدوده سنی	سطح قند خون طبیعی (میلی‌گرم در دسی‌لیتر)
0 تا 5 سال	۱۰۰ تا ۱۸۰
۶ تا ۹ سال	۸۰ تا ۱۴۰
10 سال به بالا	۷۰ تا ۱۲۰

توجه: اصولاً سطح خون نرمال در کودکان در طول روز دچار تغییراتی می شود که شامل موارد زیر است:

• قند خون نرمال هنگام بیدار شدن از خواب: 72 تا 126 mg/dl
• قند خون طبیعی قبل از غذا خوردن: 72 تا 126  mg/dl
• قند خون نرمال دو ساعت بعد از غذا خوردن: 90 تا 162  mg/dl

با این تفاسیر این تغییرات سطح قند خون در سنین کودکی کاملاً طبیعی است و در صورت خارج شدن محدوده قند خون از حالت طبیعی، پزشک درخواست آزمایش خون برای ساعات های متفاوت را می دهد.

جدول قند خون طبیعی در نوجوانان

حالات مختلف	محدوده قند خون (میلی‌گرم در دسی‌لیتر)
قبل از خوردن غذا	۷۲ تا ۱۰۸
دو ساعت بعد از خوردن غذا	حداکثر ۱۸۰

جدول قند خون نرمال در بارداری

سطح قند خون نرمال به میلی مول توصیه شده از طرف انجمن دیابت آمریکا در دوران بارداری بانوان در جدول زیر آمده است:

حالات مختلف	محدوده قند خون
ناشتا	5 میلی مول یا 95 میلی گرم در دسی لیتر و کمتر
یک ساعت بعد از خوردن غذا	7.8 میلی مول یا 140 میلی گرم در دسی لیتر و کمتر
دو ساعت بعد از خوردن غذا	6.7 میلی مول یا 120 میلی گرم  در دسی لیتر و کمتر

دیابت بارداری یکی از مشکلات شایع در بانوان باردار است که در این دوران بروز پیدا می کند و اصولاً پس از زایمان این مشکل برطرف می شود، اما عوارض ناشی از آن ممکن است تا مدت ها همراه مادر و نوزاد باشد؛ بنابراین با بررسی منظم سطح قند خون در دوران بارداری از نرمال بودن آن مطمئن شوید و در صورت هر گونه تغییری، حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید.

جدول قند خون طبیعی در دیابتی ها

حالات مختلف	محدوده قند خون (میلی‌گرم در دسی ‌لیتر)
قند خون نرمال ناشتا	70 تا 100
قند خون طبیعی یک یا دو ساعت بعد از صبحانه	کمتر از ۱۴۰
قند خون نرمال هنگام خواب	۹۰ تا ۱۴۰

قند خون خطرناک چند است؟

در صورتی که سطح قند خون از محدوده ای فراتر یا پایین تر رود، می تواند مشکلات و تبعاتی را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل زمانی که سطح قند خون به کمتر از 70 mg/dl می رسد گفته می شود که فرد دچار افت قند خون شده است و در صورتی که این عدد به کمتر از 54 برسد فرد دچار افت شدید قند خون می شود و ممکن است حتی بیهوش شود.

در مقابل در صورتی که میزان قند خون از 240 mg/dl تجاوز کند گفته می شود که فرد دچار قند خون بالا شده که در این صورت ممکن است فرد دچار کمای دیابتی و حتی منجر به مرگ فرد شود.

روش های کنترل قند خون

در صورتی که قند پایین یا بالاتر از محدوده نرمال خود باشد، می توان با روش های زیر تا حد زیادی آن را کنترل و یا حتی درمان کرد.

درمان افت قند خون

افرادی که قند خون بسیار پایین یا هیپوگلیسمی دارند معمولاً علائم زیر را تجربه می کنند:

• گیجی؛
• سردرد؛
• احساس سرگیجه یا سبکی سر؛
• احساس لرزش یا بی قراری؛
• تغییر ضربان قلب؛
• گرسنگی یا خستگی؛
• اختلال در تکلم یا دیدن؛

در صورت تجربه علائم گفته شده برای کنترل و درمان افت قند خون باید کارهای زیر را انجام دهید:

1. سطح قند خونتان را اندازه گیری کنید.
2. یک خوراکی یا نوشیدنی حاوی 15 تا 20 گرم قند یا کربوهیدرات مصرف کنید.
3. پس از گذشت 15 دقیقه مجدد قند خونتان را اندازه گیری کنید.
4. در صورتی که همچنان قند خونتان پایین است، مجدد یک ماده غذایی یا نوشیدنی حاوی 15 تا 20 گرم قند یا کربوهیدرات بخورید.
5.  اگر پس از گذشت 15 دقیقه همچنان قند خونتان پایین است باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

درمان قند خون بالا

قند خون بالا یا هیپرگلیسمی ممکن است همراه با علائم زیر باشد:

• تاری دید؛
• تشنگی؛
• تکرر ادرار؛
• ضعف یا خستگی؛
• سر درد؛

ورزش کردن تأثیر چشمگیری در کاهش قند خون خواهد داشت. اما در صورتی که قند خون با ورزش کردن پایین نیامد باید هر چه سریعتر به پزشک مربوطه مراجعه کنید.

سؤالات متداول